दसर्‍याला गिलकीचे काय महत्त्व? गिलक्याची भजी कशी बनवायची जाणून घ्या

दसर्‍याला (विजयादशमीला) गिलकी अर्थातच घोसाळी वापरण्याची एक खास परंपरा आहे.

दसऱ्याला गिलकीचे महत्त्व :

दसऱ्यादिवशी "आपट्याची पाने" सोन्याचे प्रतीक म्हणून एकमेकांना देतात, त्याचप्रमाणे गिलकी देखील सोन्यासारखी शुभ मानली जाते. काही ठिकाणी गिलकीचे बी किंवा फळ देवाला अर्पण करून नंतर प्रसाद म्हणून वाटतात.

गिलकी ही वेलवर्गीय भाजी आहे, जी भरपूर पिकते आणि सहज मिळते. त्यामुळे ती समृद्धी, फलनिष्पत्ती आणि वाढत्या उत्पन्नाचे प्रतीक मानली जाते.

शेतकरी वर्गामध्ये असा समज आहे की दसऱ्याला गिलकी ठेवली तर शेतीत भरघोस पीक येते आणि घरात अन्नधान्याची कमतरता राहत नाही.

महाराष्ट्रात अनेक भागांत दसऱ्याच्या दिवशी गिलकी पूजेत ठेवतात, काहीजण गिलकीचे बी पेरतात किंवा गिलकी घरात आणून "सोने" मानून ठेवतात.

गिलकी ही हलकी, पचायला सोपी भाजी आहे. दसऱ्यानंतर सुरू होणाऱ्या हिवाळ्यात पचन सुधारण्यासाठी गिलकीचे सेवन फायदेशीर मानले गेले आहे.

गिलकीला दसऱ्याला "सोनं आणि समृद्धीचं प्रतीक" मानलं जातं आणि घर-शेतीत सुख-समृद्धी राहावी म्हणून ती पूजा करून ठेवण्याची परंपरा आहे.

गिलकी हे विजय, शक्ती आणि सौभाग्याचे प्रतीक मानले जाते. दसरा हा रावणावर रामाच्या विजयाचा आणि अंधारावर प्रकाशाच्या विजयाचा सण आहे, त्यामुळे गिलकीचा उपयोग सकारात्मकता आणि शुभेच्छांचे प्रतीक म्हणून केला जातो.

गिलकीच्या पानांचा उपयोगही पूजेत केला जातो, कारण ती त्रिदल (तीन पानांचे संयोजन) स्वरूपात असतात, जे त्रिगुणांचे (सत्व, रज, तम) प्रतीक मानले जाते.

गिलकी आरोग्यासाठीही अतिशय फायदेशीर

हलकी आणि पचायला सोपी असते.

गिलकीत पाणी आणि फायबर मुबलक असल्यामुळे ती पोटासाठी हलकी असते.

अपचन, आम्लपित्त (Acidity) किंवा बद्धकोष्ठतेत उपयोगी.

गिलकीत कॅलरीज कमी आणि फायबर जास्त असल्याने पोट भरल्यासारखं वाटतं.

वजन कमी करू इच्छिणाऱ्यांसाठी उपयुक्त भाजी.

कोलेस्टेरॉल कमी ठेवण्यास मदत करते.

रक्ताभिसरण सुधारते.

गिलकीत व्हिटॅमिन C आणि अँटीऑक्सिडंट्स असतात.

त्वचेचं सौंदर्य राखण्यासाठी आणि केसांच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर.

गिलकीमध्ये नैसर्गिकरित्या शुगर नियंत्रित ठेवण्याची क्षमता आहे.