गुरूवार, 14 ऑगस्ट 2025
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: बुधवार, 13 ऑगस्ट 2025 (06:30 IST)

बिजनेस डेव्हलपमेंट मॅनेजर बनून करिअरला नवी गती द्या

business

व्यवसाय ही एक अशी क्रिया आहे जी सतत विकसित होत राहणे आवश्यक आहे. प्रत्यक्षात, कोणताही व्यवसाय, तो खाजगी फर्मद्वारे चालवला जात असो किंवा सरकारी एजन्सी, प्रत्येक संस्थेला त्याच्या व्यवसायात विकासाची आवश्यकता असते. जेव्हा जेव्हा एखादा व्यवसाय विकसित होतो तेव्हा स्वाभाविकपणे त्याच्याशी संबंधित लोक आणि संस्थांना देखील फायदा होतो. कोणत्याही क्षेत्रात व्यवसाय विकास करणाऱ्या लोकांना व्यवसाय विकास व्यवस्थापक म्हणतात.

व्यवसाय संघटनेत, विकास व्यवस्थापक वेगवेगळ्या भूमिकांशी संबंधित असतो. हे एक प्रकारचे नेते असतात जे त्यांच्या टीमसह, त्यांचा व्यवसाय वाढवण्यासाठी धोरणे बनवतात आणि त्या क्षेत्रात अंमलात आणतात. अशा प्रकारे, कोणत्याही संस्थेसाठी व्यवसाय विकास व्यवस्थापन खूप महत्वाचे आहे. व्यवसाय विकास व्यवस्थापकाला कोणत्याही व्यवसायाच्या विकासाचा व्यवस्थापक देखील म्हटले जाऊ शकते.

खरं तर, व्यवसाय करणाऱ्या कंपन्यांकडे वेगवेगळ्या प्रकारचे प्रकल्प येत राहतात. उदाहरणार्थ, जर साबण बनवणारी कंपनी असेल, तर ती वेगवेगळ्या क्लायंटसाठी वेगवेगळी उत्पादने बनवत राहते. ब्रँडिंग, प्रमोशन इत्यादींसाठी, त्यांची उत्पादने लाँच करण्यापासून ते बाजारात स्थापित करण्यापर्यंत, वेगवेगळ्या टीम एकत्र काम करतात. व्यवसाय विकास लोक उत्पादनापासून प्रमोशनपर्यंतच्या धोरणांवर देखील काम करतात. त्यांचे लक्ष त्यांच्या संस्थांसाठी नवीन व्यवसाय आणणे आहे. व्यवसाय विकास व्यवस्थापकाचे मुख्य काम म्हणजे नवीन भागीदार किंवा क्लायंट शोधणे आणि त्यांच्या कंपनीसाठी नवीन व्यवसाय आणण्यासाठी त्यांच्याशी संवाद साधणे.

व्यवसाय विकास कार्ये एफएमसीजी कंपन्यांसाठी तसेच आयटी फर्मसाठी सर्वात महत्वाची असतात.

व्यवसाय विकास हा ग्राहकांपर्यंत किंवा बी-टू-बी (व्यवसाय ते व्यवसाय) मध्ये काम करणाऱ्या फर्मसाठी महत्वाचा असतो.

कंपनीच्या वाढीसाठी व्यवसाय विकास हा सर्वात महत्वाचा क्रियाकलाप आहे.

प्रत्येक प्रकारच्या उद्योगात व्यवसाय विकास व्यवस्थापकांसाठी चांगला वाव आहे.

त्यांचे मुख्य काम त्यांच्या क्लायंटसाठी किंवा त्यांच्या कंपनीच्या भागीदारांसाठी योग्य व्यवसाय शोधणे आणि विकसित करणे आहे. खरं तर, व्यवसाय विकासकांचे काम त्यांच्या संस्थेसाठी व्यवसाय मिळवणे आहे. कोणत्याही संस्थेमध्ये, व्यवसाय विकास व्यवस्थापकाचे मुख्य काम त्याच्या संस्थेचे व्यवसाय, विपणन इत्यादी उद्दिष्टे पूर्ण करणे असते. तो त्याच्या संस्थेसाठी निश्चित केलेली उद्दिष्टे साध्य करण्यात इतर संघांना मदत करतो.

हेच कारण आहे की आजकाल प्रत्येक प्रकारच्या कंपनीमध्ये व्यवसाय विकास व्यवस्थापकांची मोठी मागणी आहे, मग ती उत्पादन कंपन्या असोत किंवा सेवा क्षेत्रातील उद्योग असोत. तज्ञांचे म्हणणे आहे की हे असे क्षेत्र आहे ज्यामध्ये नेहमीच उत्तम करिअरच्या संधी असतील. चला तर मग जाणून घेऊया व्यवसाय विकासाच्या क्षेत्रात करिअर कसे घडवायचे.

बिझनेस डेव्हलपमेंटचे ABCD
प्रत्येक कंपनी बाजारात नवीन संधी शोधते. मोठ्या आणि व्यावसायिक संस्थांना विशेषतः व्यवसाय-ते-व्यवसाय म्हणजेच बी-ते-बी क्रियाकलापांसाठी व्यवसाय विकास तज्ञांची आवश्यकता असते. व्यवसाय विकासक हा त्याच्या संस्थेच्या विकासात एक महत्त्वाचा भागीदार असतो. तो त्याच्या कंपनीसाठी महसूल निर्माण करण्यासाठी नवीन पर्याय शोधतो. हे लोक त्यांच्या कंपनीसाठी नवीन व्यवसाय धोरणे तयार करण्यासाठी विक्री आणि विपणन संघांसोबत काम करतात.

व्यवसाय विकास व्यवस्थापक त्याच्या कंपनीसाठी व्यवसाय विकास नियोजन, क्लायंट संबंध व्यवस्थापन, धोरणे इत्यादींमध्ये काम करतो. ते त्यांच्या कंपनीच्या व्यवसायाचे विश्लेषण देखील करतात, बाजारात येणाऱ्या बदलांचा आढावा घेतात आणि त्यांच्या संस्थेत आवश्यक बदल सुचवतात. एकूणच, असे म्हणता येईल की व्यवसाय विकास व्यवस्थापक त्यांच्या कंपनीचा मुख्य व्यवसाय वाढवण्यासाठी नवीन मार्ग शोधून कंपनीला प्रगतीच्या पर्यायांकडे घेऊन जातात.

प्रत्येक प्रकारच्या संस्थेसाठी व्यवसाय विकास खूप महत्वाचा आहे.

नियोजन हे व्यवसाय विकास व्यवस्थापकाचे एक महत्त्वाचे काम आहे.

क्लायंट रिलेशनशिप मॅनेजमेंटद्वारे नवीन व्यवसाय आणणे आणि त्यांच्याशी व्यवहार करणे ही बिझनेस डेव्हलपर्सची जबाबदारी आहे.

बिझनेस डेव्हलपर्स त्यांच्या कंपनीसाठी बिझनेस स्ट्रॅटेजीज बनवतात.

म्हणून जर तुम्हाला प्लॅनिंग आणि मॅनेजमेंटसारखे काम आवडत असेल आणि बिझनेस मॅनेजमेंटमध्ये तुमचे करिअर घडवायचे असेल, तर बिझनेस डेव्हलपमेंट सेक्टर तुमच्यासाठी खूप चांगला आहे.

बिझनेस डेव्हलपमेंट मॅनेजर्स काय करतात?
कोणत्याही प्रकारच्या संस्थेत बिझनेस डेव्हलपमेंट टीमची भूमिका खूप महत्त्वाची असते. हे टीम त्यांच्या कंपनीसाठी नवीन व्यवसाय आणतात. विद्यमान क्लायंटच्या गरजा समजून घेणे आणि त्यांच्यासाठी स्ट्रॅटेजीज बनवणे हे बिझनेस डेव्हलपमेंट मॅनेजमेंट टीमचे काम देखील आहे. बिझनेस डेव्हलपर्स त्यांच्या कंपनीचा व्यवसाय विशिष्ट क्षेत्रात पुढे नेण्यासाठी सेल्स, मार्केटिंग आणि रिसर्च टीमसोबत काम करतात.

कुठून सुरुवात करायची
बिझनेस डेव्हलपमेंट सेक्टरमध्ये नोकरी सुरू करण्यासाठी, तुम्हाला प्रथम त्याबद्दल मूलभूत ज्ञान असणे आवश्यक आहे. व्यवस्थापनाशी संबंधित कोणत्याही विषयात पदवीधर होणे चांगले होईल. यासोबतच कुठेतरी इंटर्न म्हणून काम करा. इंटर्नशिप करून, तुम्हाला त्या उद्योगाशी संपर्क येतो जो नंतर त्या क्षेत्रात खूप उपयुक्त आहे. पदवीधर झाल्यानंतर, तुम्ही बिझनेस मॅनेजमेंट किंवा प्लॅनिंगशी संबंधित कोर्स करू शकता. इथेही तुम्ही इंटर्नशिप किंवा प्रोजेक्ट्सवर काम केले पाहिजे. यामुळे तुमचा पोर्टफोलिओ नोकरीच्या मुलाखती इत्यादींसाठी तयार होण्यासाठी पुरेसा चांगला बनतो.आणि कंपन्या अशा लोकांना आवडतात ज्यांना अनुभव आहे.

व्यवसाय व्यवस्थापनात डिप्लोमा किंवा पदवी करणे फायदेशीर आहे.

पदवी किंवा डिप्लोमा करताना, इंटर्नशिप करा.

अभ्यास करताना लहान असाइनमेंट किंवा प्रोजेक्ट करत रहा.

बारावीच्या शिक्षणानंतर लगेचच, असे अनेक पदवी कार्यक्रम आहेत जे यशस्वी व्यवसाय विकास व्यवस्थापक बनण्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकतात. तुम्ही एखाद्या चांगल्या संस्थेतून असा व्यावसायिक अभ्यासक्रम केल्यास ते चांगले होईल. पदवीनंतर तुम्हाला या क्षेत्राबद्दल बरीच नवीन माहिती मिळेल. नंतर पदव्युत्तर शिक्षण घेत असताना, तुम्ही कुठेतरी अर्धवेळ काम देखील करू शकता. यामुळे तुमचा अनुभव देखील वाढेल.

यशस्वी व्यवसाय विकास व्यवस्थापक होण्यासाठी पात्रता
व्यवसाय विकासक होण्यासाठी, तुम्हाला सिद्धांताचा अभ्यास करावा लागेल आणि तुमच्या कौशल्यांवर खूप काम करावे लागेल. सहसा, व्यवसाय विकासाशी संबंधित लोकांना क्लायंट सर्व्हिसिंग, पार्टनर डीलिंग, नियोजन आणि व्यवस्थापनाशी संबंधित काम करावे लागते. म्हणून, तुम्ही तुमच्या कौशल्यांकडे खूप लक्ष देणे महत्वाचे आहे. तुमच्याकडे चांगले संवाद, सादरीकरण, नेतृत्व, टीम बिल्डिंग कौशल्ये असणे खूप महत्वाचे आहे. लक्षात ठेवा की या क्षेत्रात फक्त पदवी किंवा डिप्लोमा उपयुक्त नाही, परंतु या क्षेत्रासाठी व्यावहारिक दृष्टिकोनाने कसे काम करायचे हे जाणून घेणे महत्वाचे आहे.

वाटाघाटी कौशल्ये शिका.

मार्केटिंग आणि नियोजन कौशल्ये जाणून घेणे आणि समजून घेणे खूप महत्वाचे आहे.

विश्लेषणात चांगले असणे खूप महत्वाचे आहे.

पगार आणि पॅकेज
पदवीनंतर, व्यवसाय विकास क्षेत्रात काम करणाऱ्या एक्झिक्युटिव्हचा सुरुवातीचा पगार २ ते ५ लाख असू शकतो. जर तुम्ही एखाद्या चांगल्या संस्थेतून अशाच प्रकारच्या विशेष पदव्युत्तर कार्यक्रमात शिक्षण घेतले आणि तिथून प्लेसमेंट मिळवली तर तुम्हाला दरवर्षी १० ते १५ लाखांचे पॅकेज देखील मिळू शकते. आंतरराष्ट्रीय कंपन्यांमध्ये हे पॅकेज आणखी चांगले असू शकते. या क्षेत्रातील लोक त्यांच्या कंपन्यांच्या व्यवसाय वाढीची जबाबदारी घेतात, म्हणून त्यांना खूप मागणी असते. यामुळेच या क्षेत्रातील व्यावसायिकांना खूप चांगला पगार मिळतो.

खरं तर, कोणत्याही कंपनीत, व्यवसाय विकास व्यवस्थापक हा एक महत्त्वाचा व्यक्ती असतो जो उत्पादन, वितरण आणि विक्री, मार्केटिंगपासून ते रणनीती बनवण्यापर्यंतची विशिष्ट कामे करतो. म्हणून जर तुम्हाला तुमचे करिअर एका नवीन आणि उज्ज्वल क्षेत्रात घडवायचे असेल, तर व्यवसाय विकासाच्या क्षेत्रात तुमच्यासाठी उत्तम संधी आहेत. या क्षेत्राचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे यामध्ये असताना, तुम्हाला कोणत्याही कंपनीत काम करणाऱ्या जवळजवळ प्रत्येक टीमसोबत खूप जवळून काम करण्याची संधी मिळते. हे एक आव्हानात्मक परंतु खूप वाव असलेले नोकरीचे क्षेत्र आहे.

तज्ञांचा असा विश्वास आहे की येत्या काळात या क्षेत्रात चांगल्या संधी उपलब्ध होणार आहेत. म्हणून जर तुम्ही पदवी किंवा पदव्युत्तर शिक्षण घेत असाल किंवा शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर नोकरी करण्याचा विचार करत असाल, तर व्यवसाय विकास व्यवस्थापन हे क्षेत्र तुमच्यासाठी एक उत्तम करिअर पर्याय असू शकते. लक्षात ठेवा की जर तुम्हाला यशस्वी उद्योजक व्हायचे असेल, तर तुमच्याकडे व्यवसाय विकास कौशल्ये असणे खूप महत्वाचे आहे.

तुमचा व्यवसाय वाढवण्यासाठी तुम्हाला व्यवसाय विकासाची समज असणे आवश्यक आहे. म्हणून, जर तुम्हाला व्यवसाय जगात नोकरीद्वारे स्वतःसाठी एक उत्तम करिअर हवे असेल, तर तुम्ही व्यवसाय विकास व्यवस्थापनाद्वारे ते प्रत्यक्षात आणू शकता.

Edited By - Priya Dixit